Citizen Sleeper is een prachtig verhalend avontuurlijk indie spel over het overleven van de stedelijke wildgroei van een worstelend ruimtestation. Denk The Expanse meets Cart Life. Het spel is al weken de toast van verhalende adventure gamers, geprezen als een cerebrale cyberpunk openbaring en een tour de force van hoop uit de donkere marges van de galactische samenleving, waardoor het een solide kanshebber is voor het awards seizoen.
Het spel, een bedrieglijk eenvoudig verhaal geïnspireerd op TTRPG-mechanismen en -verhalen, vertelt het verhaal van een "slaper", een geëmuleerde menselijke intelligentie in een synthetisch lichaam dat onlangs is ontsnapt aan de Essen-Arp corporatie, zijn wettige eigenaar. Als je door een berger halfbevroren op de romp van een wrak wordt teruggevonden, leer je hoe je een bestaan kunt opbouwen op Erlin's Eye, het ruimtestation van een failliet intergalactisch conglomeraat dat is teruggevorderd door zijn oude bond, een instantie die nu Havenage heet, terwijl je wordt achtervolgd door hun premiejagers.
Met een reeks verfrissende thema's die onmiskenbaar parallel lopen met ons moderne leven, is het verhaal rijk aan cathartische elementen. Ik sprak met Gareth Damian Martin, de maker van het spel, om in te schatten wat er achter de genialiteit zit.
" Verhalen als deze hebben me altijd gefascineerd, van lang voor mijn tijd als ontwikkelaar," legt Damian Martin uit, "en zelfs als DM. Toen ik mijn reis als ontwikkelaar begon, had ik twee ideeën in mijn hoofd: In Other Waters, mijn debuutspel, en een andere, lossere, over een dief in een uitgestrekte fantasiestad die probeert te overleven in armoede en tegelijkertijd betrokken raakt bij de vele uiteenlopende politieke structuren van de stad.
" Door het vuur van de conceptualisering is Citizen Sleeper ontstaan uit dat idee. Ondanks de sprong naar een science-fiction setting, bleef het bottom-up perspectief van een uitgestrekt netwerk van stedelijke levens overgeleverd aan de genade van diverse machinaties overeind. "
Aan de rand van Science Fiction
Het zijn vaak dit soort veelzijdige verhalen, vol fictieve intriges, die de harten van fantasy en sci-fi RPG fans veroveren. Damian Martin haalde inderdaad herinneringen op aan de schilderachtige introducties van nieuwe gebieden in Mass Effect, en hoe ze niet anders konden dan gecharmeerd zijn van de verhalen van omstanders en arbeiders die bedoeld waren om Commander Shepherd een momentopname te geven van het leven op die specifieke planeet.
" Telkens wanneer hoofdpersonen zich in een mondaine bar bevinden of discussiëren over dokgeld, voel ik de drang om meer te weten te komen over de nevenpersonages die deze ruimtes bezetten," voegt Damian Martin eraan toe. "Deze mensen in de marge van een groter verhaal, waar de hoofdpersonen aan voorbij glijden als ze door drukke verkeersaders of overvolle hangers lopen. Terwijl sciencefictionverhalen het verhaal naar explosieve zoektochten slepen, wil ik bij deze mensen blijven die een gewoon leven leiden in een buitengewone omgeving.
" Dit is iets waar ik altijd dol op ben geweest in Diaries of a Spaceport Janitor. Dat spel voelde als zo'n eerlijke weergave van het werken in een waardeloze baan, die prachtig werd geaccentueerd door de achtergrond van een kleurrijke ruimtehaven. Ik hou ervan te zien hoe sciencefiction een krachtige omgeving kan zijn voor slice-of-life verhalen. Een ruimte om verhalen over onszelf te extrapoleren," leggen ze uit.
" Het is alsof de ster er is, in de verte, maar mensen leven er nog steeds een zinvol leven omheen. De infrastructuur die nodig is voor deze grootse opvoeringen beïnvloedt duizenden levens die van maand tot maand spelen, en bijna niets te maken hebben met de grote ruimteoorlog. Dat zijn wij. We leven nu allemaal rond de Death Star en horen over de gebeurtenissen die ergens anders plaatsvinden. Ondertussen komen wij de dag door om de huur te betalen.
" Met Citizen Sleeper wilde ik een evenwicht vinden tussen die twee uitersten van drama, door een spannende, gedenkwaardige reis te combineren met de relateerbare, intieme ervaringen van echte mensen, vooral die in de periferie van de samenleving. "
Millennial Dystopia
Toen Damian Martin het had over soortgelijke spellen in de line-up van 2022, deelde hij mee dat toen ze in 2020 bezig waren Citizen Sleeper aan hun uitgever Fellow Traveller voor te stellen, een van de haken van het spel was dat de hoofdpersoon zou worden opgezadeld met een oneerlijke schuld die hij zou proberen af te betalen door bergingen uit de ruimte te verwerken.
Toen Hardspace: Shipbreaker, een natuurkundig spel over het bergen van ruimteschepen om een miljardenschuld af te lossen, werd aangekondigd voor early access, moest Damian Martin hun presentatie aanpassen, maar ze geven de overeenkomsten zelfs nu nog toe. "Er was waarschijnlijk iets in het water rond die tijd," mijmert Damian Martin. "Ik was geïnspireerd door het vreselijke gedrag van Uber, dat ertoe had geleid dat chauffeurs met grote schulden hun auto's moesten leasen terwijl ze dagen van 15 uur werkten om repo-mannen in burger te ontwijken tijdens hun ritjes. "
Lelijke trekjes van de moderne wereld hebben schrijvers van dystopieën altijd geïnspireerd, maar wat Damian Martin in onze wereld zag, was iets wat het genre nooit helemaal goed had begrepen.
" Dystopische verhalen portretteren bedrijven altijd als meedogenloos en efficiënt. "In fictie komt de enge macht van bedrijven voort uit hun duizelingwekkende grondigheid en productiviteit. Ondertussen, in onze wereld, zien we dat deze meedogenloosheid begint te bestaan, maar het is helemaal niet efficiënt, het is slecht geïmplementeerd, volledig sociopathisch, en verspreidt zich in elk facet van het leven. "
De millennial zeitgeist is zeker rijk aan het inzicht dat er weinig te winnen valt met het vragen van jarenlange ervaring voor instapbanen, het ontmoedigen van ziektedagen tijdens historische pandemieën, en het zo indringend controleren van werknemers dat ze angsttoestanden ontwikkelen.
Damian Martin legde verder uit dat wanneer marktexperimenten en ontwrichtende praktijken worden uitgeprobeerd om extra uren uit werknemers te persen, de resultaten zich verspreiden over de lichamen en geesten van mensen die geen andere keuze hebben dan te werken om te overleven. Ze stellen dat een bedrijf per definitie een verspreide instantie is: Niemand hoeft ooit morele verantwoordelijkheid te nemen voor zijn bedrijf.
Je kunt de schaduw van deze concepten voelen in de spanning van Citizen Sleeper, als brandstof voor de levenslange oorlog van je synthetische lichaam met gefabriceerde veroudering, de vijandige fail-safes van de oude netwerken van het station en de vernietiging van het station na het faillissement van zijn makers.
" Ik denk dat geen enkel bedrijf echt slecht is, niet alleen omdat ze zo verspreid zijn, maar ook omdat ze vaak bestaan uit veel mensen die het juiste zouden willen doen, als ze de keuze hadden," legt Damian Martin uit. "Maar dat verandert niets aan het feit dat de bedrijfscultuur steeds beter wordt in het normaliseren van passieve wreedheid op manieren die steeds moeilijker te verantwoorden zijn. "
Andere facties op het station, zoals de havenautoriteit, de voormalige vakbond Havenage, en de losjes geregelde en overdreven vertrouwende Hypha commune, zijn organisaties die net zo versnipperd zijn als een corporatie en net zo in staat tot institutionele verwaarlozing. Hoewel Damian Martin hun politiek heeft, zijn ze niet geïnteresseerd in verhulde agitprop.
" Ik heb nooit een verhaal willen maken dat draait om het neerhalen van een komisch kwaadaardig conglomeraat. Ik wilde een verhaal vertellen in de periferie van het kapitalisme, waar zovelen van ons hebben leren bestaan. "
Onze onzekere wereld
In veel van hun interviews over de diepte van Citizen Sleeper stelt Damian Martin het begrip precariteit centraal, dat hen inspireerde toen ze Anna Tsing's Mushroom at the End of the World lazen, een van de vele briljante werken uit de hedendaagse literatuur waarnaar in het spel wordt verwezen.
" Zoveel structuren om ons heen oefenen druk uit op ons leven," merkt Damian Martin op, "het is aan ons om gezond, succesvol en tevreden te zijn. We proberen allemaal deze dingen te bereiken in concurrentie met elkaar, vechtend om banen, kansen, eigendom, zelfs sociale status.
" We rechtvaardigen dit met de mythe van de meritocratie, die voorschrijft dat het enige wat iemand scheidt van de troost van succes of de wanhoop van mislukking is dat hij willekeurig wordt beoordeeld als goed in iets willekeurig waardevols. Dat is een ongelooflijk precaire methode om ons recht op een waardig bestaan te valideren.
Als je kijkt naar de implicaties van aandelenmarkten, internationale politiek, of de beperkingen die horen bij het zijn van een immigrant of een andere beperkte identiteit, vind je nog meer onzekerheid. Onze wereld zit vol met systemen die we nooit kunnen controleren. We zijn omringd door kleine, fragiele muren," legt Damian Martin uit, "wanneer deze muren knikken en breken, tuimelen we naar mentale instorting, faillissement, armoede, of zelfs de dood. "
We voelen deze muren voortdurend in Citizen Sleeper. De economische angsten van het spel om voedsel te kunnen betalen worden verergerd door medische angsten over waar we het serum voor ons falende lichaam kunnen halen, of hoe we de oplossingen kunnen betalen die ons uit onze gevaarlijke omstandigheden kunnen halen. Als je op cruciale momenten tussen zoveel roofzuchtige systemen zit, kan het gooien van een laag aantal actiedobbelstenen leiden tot cascade.
" De grootste verdediging tegen deze onsympathieke systemen, zo heb ik gemerkt, is grassroots mutualisme," concludeert Damian Martin. "Hoewel we niet kunnen beslissen over de waarde van wat we verdienen of de rechten die we verdienen, kunnen we altijd proberen voor elkaar op te komen als we nodig zijn. Wanneer de mensen om ons heen met slangenogen rollen. De intimiteit van wederzijdse steun is in wezen hoe iedereen deze wereld overleeft. Vanaf het begin was dit altijd al de bedoeling van Citizen Sleeper, zoals het ook in mijn eigen leven is geweest. Ik denk dat er niet genoeg verhalen zijn over mensen die gevangen zitten in deze precaire ruimtes. "
Citizen Sleeper wordt voortgezet met drie gratis afleveringen van DLC, waarvan de eerste, getiteld "Flux," het verhaal vertelt van een vluchtelingenvloot die door quarantainemaatregelen uit Erlin's Eye wordt geweerd.
" Het enige wat ik nu kan zeggen is dat 'Flux' de focus legt op kwesties rond vluchtelingen, bureaucratie en ruimte maken voor compassie binnen democratische systemen", legt Damian Martin uit. "Ik hoop dat spelers het interessant vinden en het episodische verhaal zullen volgen terwijl het zich dit jaar en volgend jaar ontvouwt. "
